Hiểu về tàu lượn siêu tốc cảm xúc của rượu

Bạn đã bao giờ cảm thấy như mình đang đi trên một chiếc tàu lượn siêu tốc đầy cảm xúc khi uống rượu chưa? Lần uống đầu tiên đó có thể khiến bạn cảm thấy tuyệt vời, nhưng đến cuối đêm, bạn có thể cảm thấy hoàn toàn kiệt sức. Kinh nghiệm này là phổ biến. Mặc dù rượu có thể mang lại cảm giác hạnh phúc tạm thời nhưng nó thường tàn phá sức khỏe tinh thần của chúng ta theo thời gian.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá xem rượu ảnh hưởng như thế nào đến cảm xúc và sức khỏe tinh thần của bạn. Chúng tôi cũng sẽ chia sẻ các bước thực tế để giúp bạn lấy lại quyền kiểm soát thói quen uống rượu của mình.

Tại sao rượu làm bạn cảm thấy dễ chịu ban đầu?

Tác dụng dễ chịu ban đầu của rượu đến từ hệ thống khen thưởng của não bạn. Khi bạn bắt đầu uống rượu, não sẽ giải phóng dopamine - chất dẫn truyền thần kinh mang lại cảm giác dễ chịu. Điều này tạo ra cảm giác hưng phấn, thư giãn và hạnh phúc tạm thời.

Tuy nhiên, khi cơ thể xử lý chất cồn, bạn thường gặp phải tình trạng suy sụp. Rượu là chất gây trầm cảm, phá vỡ sự cân bằng mong manh của các chất dẫn truyền thần kinh trong não, ảnh hưởng đến cảm xúc, suy nghĩ và hành vi của bạn.

Mặc dù rượu có thể mang lại cảm giác hạnh phúc và phấn khích trong thời gian ngắn nhưng những cảm giác này sẽ nhanh chóng phai nhạt. Những thay đổi hóa học trong não của bạn có thể sớm dẫn đến những cảm xúc tiêu cực như tức giận, trầm cảm hoặc lo lắng — bất kể bạn cảm thấy thế nào trước khi uống rượu.

Uống rượu thực sự có thể cải thiện sức khỏe tâm thần?

Với tác dụng tăng cường tức thì mà rượu mang lại, bạn có thể tự hỏi liệu nó có thể cải thiện sức khỏe tâm thần hay không. Tuy nhiên, hệ thống khen thưởng của não bạn hoạt động trên một sự cân bằng tinh tế. Mặc dù rượu mang lại niềm vui tạm thời nhưng nó thường gây ra những hậu quả tiêu cực lâu dài đối với sức khỏe tâm thần.

Rượu và trầm cảm

Uống rượu nhiều thường xuyên có liên quan đến các triệu chứng trầm cảm và thậm chí có thể gây ra sự khởi phát của nó. Các nghiên cứu cho thấy uống rượu quá mức và dai dẳng sẽ làm tăng nguy cơ mắc chứng rối loạn trầm cảm nặng. Nó cũng có thể làm trầm trọng thêm chứng trầm cảm đã có từ trước.

Uống rượu say—được định nghĩa là bốn ly trở lên đối với phụ nữ hoặc năm ly trở lên đối với nam giới trong một lần uống—đặc biệt có hại. Nghiên cứu chỉ ra rằng những người uống rượu say có nhiều khả năng gặp các triệu chứng trầm cảm hơn. Điều thú vị là những người bị trầm cảm thường xuyên uống rượu thường cảm thấy tốt hơn trong vòng vài tuần sau khi ngừng uống rượu.

Rượu và sự lo lắng

Tác dụng làm dịu tức thì của rượu giống như tác dụng của thuốc chống lo âu - nó giúp đánh lạc hướng khỏi những rắc rối, giảm bớt sự ức chế và thúc đẩy sự thư giãn. Rượu liên kết với các thụ thể GABA giống như các thuốc benzodiazepin.

Tuy nhiên, vì rượu làm thay đổi nồng độ serotonin và các chất dẫn truyền thần kinh khác nên nó có thể làm tình trạng lo lắng trở nên trầm trọng hơn theo thời gian. Bạn có thể sẽ cảm thấy lo lắng hơn sau khi rượu hết tác dụng. Tình trạng “buồn nôn” này có thể kéo dài hàng giờ, thậm chí cả ngày sau khi uống rượu.

Rượu và căng thẳng

Mặc dù rượu thường có tác dụng thư giãn và giảm căng thẳng nhưng nghiên cứu cho thấy việc sử dụng rượu thường xuyên có thể làm tăng mức độ căng thẳng. Uống rượu kích hoạt giải phóng cortisol, hormone gây căng thẳng. Theo thời gian, điều này làm thay đổi chất hóa học trong não của bạn và thay đổi cách cơ thể bạn nhận thức và phản ứng với căng thẳng.

Các nghiên cứu phát hiện ra rằng những người nghiện rượu nặng cảm thấy lo lắng hơn khi bị căng thẳng so với những người không uống rượu hoặc những người uống rượu vừa phải. Vì vậy, mặc dù rượu có thể giúp bạn cảm thấy thư giãn trong giây lát nhưng về lâu dài nó sẽ làm giảm mức độ căng thẳng của bạn.

Rượu và tâm trạng thất thường

Rượu cản trở khả năng điều chỉnh cảm xúc của não, dẫn đến tâm trạng thất thường và cáu kỉnh khó lường. Bằng cách ảnh hưởng đến các chất dẫn truyền thần kinh kiểm soát tâm trạng như serotonin, rượu có thể khiến cảm xúc của bạn dao động dữ dội – vui lúc này, lúc tức giận.

Theo thời gian, rượu sẽ phá vỡ sự cân bằng hóa học trong não, việc kiểm soát cảm xúc trở nên khó khăn hơn. Nghiên cứu cũng cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa việc thường xuyên uống rượu nhiều với những ý nghĩ, nỗ lực và cái chết tự tử. Mối liên hệ này bắt nguồn từ những tác động tức thời của rượu (suy giảm khả năng phán đoán, tăng tính bốc đồng) và tác động lâu dài của nó đối với sức khỏe tâm thần.

Rượu có khiến bạn nói sự thật không?

Rượu thường được gọi là “huyết thanh nói thật”, nhưng liệu nó có thực sự khiến con người thành thật hơn? Câu trả lời liên quan đến việc giảm bớt sự ức chế hơn là nói ra sự thật. Rượu làm chậm hoạt động của não, giảm sự ức chế và giúp bạn tự tin chia sẻ những điều bạn thường giữ cho riêng mình.

Giống như trạm kiểm soát của não bạn ngừng hoạt động - nơi bạn thường suy nghĩ kỹ trước khi nói, rượu cho phép bạn thoải mái cởi mở. Tuy nhiên, rượu cũng có thể bóp méo sự thật. Khi khả năng ức chế giảm đi và chức năng não bị suy giảm, bạn có thể thêu dệt các câu chuyện, kể chuyện bịa đặt hoặc phóng đại các sự kiện.

Nói ra suy nghĩ của mình trong lúc say có thể dẫn đến những hậu quả không lường trước được. Bạn có thể chia sẻ thông tin nhạy cảm, đưa ra những bình luận gây tổn thương hoặc làm tổn hại đến các mối quan hệ. Nhiều người cảm thấy xấu hổ hoặc hối hận vào sáng hôm sau – thường được gọi là “buồn nôn”.

Cuối cùng, rượu làm giảm sự ức chế, khuyến khích bạn chia sẻ những suy nghĩ riêng tư. Nhưng nó cũng có thể dẫn đến hiểu lầm và hiểu lầm.

Cách kiểm soát cảm xúc và việc uống rượu của bạn

Bây giờ bạn đã hiểu rượu ảnh hưởng đến cảm xúc như thế nào, đây là bảy mẹo để lấy lại quyền kiểm soát:

• Thực hành chánh niệm: Chú ý đến thời điểm hiện tại có thể làm giảm lo lắng, trầm cảm và căng thẳng. Hãy thử thở chánh niệm—tập trung vào hơi thở, hít vào từ từ, giữ trong vài giây rồi thở ra từ từ. Nhiều ứng dụng và hướng dẫn thiền có thể trợ giúp, bao gồm cả các tài nguyên có sẵn trên Quietmate.
• Đặt giới hạn: Thiết lập trước giới hạn uống rượu rõ ràng và tuân thủ chúng. Một nguyên tắc tốt là một ly mỗi giờ. Sử dụng ứng dụng Quietmate có thể giúp bạn đi đúng hướng.
• Kiểm tra lại cảm xúc: Trước khi uống rượu, hãy kiểm tra lại bản thân. Bạn đang căng thẳng, lo lắng hay buồn bã? Nếu bạn đang uống rượu để làm tê liệt cảm xúc, hãy thử những lựa chọn thay thế lành mạnh hơn như tập thở, thiền hoặc gọi điện cho bạn bè.
• Thực hành uống rượu có chánh niệm: Chú ý đến lý do tại sao bạn uống rượu và cảm giác của bạn khi uống rượu. Hãy tận hưởng trải nghiệm thay vì uống rượu một cách thiếu suy nghĩ. Nghiên cứu cho thấy chánh niệm có thể giúp kiểm soát và giảm cảm giác thèm rượu.
• Tìm kiếm sự hỗ trợ: Vươn tới sự giúp đỡ là một dấu hiệu của sức mạnh. Hãy xem xét một chuyên gia sức khỏe tâm thần, cố vấn được cấp phép hoặc các nhóm hỗ trợ như AA. Liệu pháp hành vi nhận thức có thể khám phá những lý do cơ bản dẫn đến việc uống rượu và cung cấp các công cụ để kiểm soát cơn thèm thuốc.
• Thực hành quản lý căng thẳng: Thay vì sử dụng rượu để giảm căng thẳng, hãy khám phá các kỹ thuật lành mạnh hơn như tập thể dục, chánh niệm, hít thở sâu, thư giãn cơ bắp hoặc dành thời gian hòa mình vào thiên nhiên. Một cuộc đi dạo đơn giản ngoài trời có thể mang lại lợi ích rất lớn cho sức khỏe tinh thần.
• Thực hành lòng từ bi với bản thân: Hãy tử tế với bản thân thay vì tự phê bình. Nghiên cứu cho thấy việc tự phê bình có liên quan đến chứng lo âu, trầm cảm và lạm dụng chất gây nghiện. Hãy nói với chính mình như cách bạn nói với người thân.

Hãy nhớ rằng, có cảm xúc là điều bình thường của con người. Mặc dù cảm xúc có thể khiến bạn cảm thấy choáng ngợp nhưng bạn có thể học cách kiểm soát chúng. Khi bạn làm vậy, việc quản lý việc uống rượu của bạn cũng trở nên dễ dàng hơn.

Điểm mấu chốt

Rượu giúp cải thiện tâm trạng tạm thời nhưng lại đưa bạn lên tàu lượn siêu tốc về mặt cảm xúc trong thời gian dài. Mức cao ban đầu đến từ việc giải phóng dopamine, nhưng theo thời gian, rượu sẽ phá vỡ sự cân bằng hóa học trong não của bạn, làm tăng nguy cơ trầm cảm, lo lắng và thay đổi tâm trạng. Mặc dù rượu có thể giúp bạn can đảm nói lên suy nghĩ của mình nhưng nó cũng có thể dẫn đến sự xấu hổ và hối tiếc vì đã chia sẻ quá mức hoặc những bình luận gây tổn thương. Hạn chế uống rượu là điểm khởi đầu tuyệt vời để kiểm soát cảm xúc.

Nếu bạn muốn cắt giảm việc uống rượu nhưng không biết bắt đầu từ đâu, hãy cân nhắc thử dùng Quietmate. Đây là một ứng dụng được khoa học hỗ trợ đã giúp hàng triệu người giảm mức tiêu thụ rượu và cải thiện sức khỏe thể chất, tinh thần và cảm xúc của họ.