De emotionele achtbaan van alcohol begrijpen

Heb je ooit het gevoel gehad dat je in een emotionele achtbaan zit als je alcohol drinkt? Dat eerste drankje geeft je misschien een geweldig gevoel, maar tegen het einde van de avond kun je je helemaal leeg voelen. Deze ervaring komt vaak voor. Hoewel alcohol voor een tijdelijke geluksboost kan zorgen, veroorzaakt het na verloop van tijd vaak grote schade aan onze geestelijke gezondheid.

In dit artikel onderzoeken we hoe alcohol je emoties en mentale welzijn beïnvloedt. We zullen ook praktische stappen delen om u te helpen de controle over uw drinkgewoonten terug te krijgen.

Waarom geeft alcohol je in eerste instantie een goed gevoel?

De eerste aangename effecten van alcohol komen voort uit het beloningssysteem van je hersenen. Wanneer je begint met drinken, geven je hersenen dopamine af, de ‘feel good’-neurotransmitter. Dit creëert een tijdelijk gevoel van euforie, ontspanning en geluk.

Terwijl uw lichaam de alcohol verwerkt, ervaart u echter meestal een crash. Alcohol is een depressivum dat het delicate evenwicht van neurotransmitters in uw hersenen verstoort, waardoor uw gevoelens, gedachten en gedrag worden beïnvloed.

Hoewel alcohol op korte termijn geluk en opwinding kan veroorzaken, vervagen deze gevoelens snel. Chemische veranderingen in uw hersenen kunnen al snel leiden tot negatieve emoties zoals woede, depressie of angst, ongeacht hoe u zich voelde voordat u ging drinken.

Kan drinken daadwerkelijk de geestelijke gezondheid verbeteren?

Gezien de onmiddellijke boost die alcohol geeft, kun je je afvragen of het de geestelijke gezondheid kan verbeteren. Het beloningssysteem van je hersenen werkt echter op een delicaat evenwicht. Hoewel alcohol tijdelijk plezier biedt, heeft het vaak negatieve langetermijngevolgen voor de geestelijke gezondheid.

Alcohol en depressie

Regelmatig zwaar drinken houdt verband met depressiesymptomen en kan zelfs het begin ervan veroorzaken. Uit onderzoek blijkt dat aanhoudend, overmatig drinken het risico op het ontwikkelen van een depressieve stoornis vergroot. Het kan ook een reeds bestaande depressie verergeren.

Binge-drinken – gedefinieerd als vier of meer drankjes voor vrouwen of vijf of meer voor mannen in één keer – is bijzonder schadelijk. Onderzoek wijst uit dat binge-drinkers meer kans hebben op depressieve symptomen. Interessant is dat mensen met een depressie die regelmatig alcohol drinken zich binnen enkele weken na het stoppen vaak beter voelen.

Alcohol en angst

De onmiddellijke kalmerende effecten van alcohol lijken op die van angststillende medicijnen: het helpt de aandacht af te leiden van problemen, vermindert remmingen en bevordert ontspanning. Alcohol bindt zich aan dezelfde GABA-receptoren als benzodiazepinen.

Omdat alcohol echter de niveaus van serotonine en andere neurotransmitters verandert, kan het de angst na verloop van tijd verergeren. U zult zich waarschijnlijk angstiger voelen nadat de alcohol is uitgewerkt. Deze ‘hangxiety’ kan na het drinken uren of zelfs een hele dag aanhouden.

Alcohol en stress

Hoewel alcohol vaak wordt geassocieerd met ontspanning en stressverlichting, toont onderzoek aan dat chronisch gebruik het stressniveau kan verhogen. Drinken veroorzaakt de afgifte van cortisol, het stresshormoon. Na verloop van tijd verandert dit de chemie van uw hersenen en verandert de manier waarop uw lichaam stress waarneemt en erop reageert.

Uit onderzoek blijkt dat zware drinkers meer angst ervaren onder stress dan niet-drinkers of matige drinkers. Dus hoewel alcohol je kan helpen om je tijdelijk ontspannen te voelen, eist het op de lange termijn zijn tol van je stressniveau.

Alcohol en stemmingswisselingen

Alcohol verstoort het vermogen van uw hersenen om emoties te reguleren, wat leidt tot onvoorspelbare stemmingswisselingen en prikkelbaarheid. Door stemmingsbepalende neurotransmitters zoals serotonine te beïnvloeden, kan alcohol ervoor zorgen dat je emoties enorm fluctueren: het ene moment blij, het andere moment boos.

Naarmate alcohol na verloop van tijd de chemische balans van je hersenen verstoort, wordt het moeilijker om emoties onder controle te houden. Onderzoek toont ook een sterk verband aan tussen regelmatig zwaar drinken en zelfmoordgedachten, -pogingen en sterfgevallen. Dit verband komt voort uit de onmiddellijke effecten van alcohol (verminderd beoordelingsvermogen, verhoogde impulsiviteit) en de langetermijneffecten ervan op de geestelijke gezondheid.

Zorgt alcohol ervoor dat je de waarheid vertelt?

Alcohol wordt vaak een ‘waarheidsserum’ genoemd, maar maakt het mensen echt eerlijker? Het antwoord impliceert verminderde remmingen in plaats van het vertellen van de waarheid. Alcohol vertraagt ​​de hersenactiviteit, vermindert de remmingen en geeft je het vertrouwen om dingen te delen die je normaal gesproken voor jezelf zou houden.

Het is alsof het controlepunt van je hersenen wordt afgesloten: waar je normaal gesproken twee keer nadenkt voordat je iets zegt, zorgt alcohol ervoor dat je je vrijelijk kunt openstellen. Alcohol kan echter ook de waarheid verdraaien. Met verminderde remmingen en een verminderde hersenfunctie kun je verhalen verfraaien, leugens vertellen of gebeurtenissen overdrijven.

Je mening uiten terwijl je dronken bent, kan tot onbedoelde gevolgen leiden. U kunt gevoelige informatie delen, kwetsende opmerkingen maken of relaties beschadigen. Veel mensen ervaren de volgende ochtend schaamte of spijt, ook wel 'hangxiety' genoemd.

Uiteindelijk vermindert alcohol de remmingen en moedigt het je aan om privégedachten te delen. Maar het kan ook leiden tot verkeerde voorstellingen en misverstanden.

Hoe u uw emoties en drankgebruik onder controle kunt houden

Nu je begrijpt hoe alcohol emoties beïnvloedt, volgen hier zeven tips om de controle terug te krijgen:

• Oefen mindfulness: Aandacht besteden aan het huidige moment kan angst, depressie en stress verminderen. Probeer aandachtig te ademen: concentreer je op je ademhaling, adem langzaam in, houd een paar seconden vast en adem dan langzaam uit. Veel apps en begeleide meditaties kunnen helpen, inclusief bronnen die beschikbaar zijn op Quietmate.
• Grenzen stellen: Stel vooraf duidelijke drinklimieten vast en houd u daaraan. Een goede regel is één drankje per uur. Het gebruik van de Quietmate-app kan u helpen op koers te blijven.
• Voer emotionele check-ins uit: Voordat u gaat drinken, moet u bij uzelf inchecken. Bent u gestrest, angstig of verdrietig? Als je drinkt om gevoelens te verdoven, probeer dan gezondere alternatieven, zoals ademhalingsoefeningen, meditatie of een vriend bellen.
• Oefen bewust drinken: let op waarom u drinkt en hoe u zich voelt terwijl u drinkt. Stem af op de ervaring in plaats van gedachteloos alcohol te consumeren. Onderzoek toont aan dat mindfulness kan helpen het verlangen naar alcohol te beheersen en te verminderen.
• Zoek steun: Hulp zoeken is een teken van kracht. Overweeg een professional in de geestelijke gezondheidszorg, een gediplomeerd adviseur of steungroepen zoals AA. Cognitieve gedragstherapie kan onderliggende redenen voor drinken blootleggen en hulpmiddelen bieden om hunkeren naar alcohol te beheersen.
• Oefen met stressmanagement: in plaats van alcohol te gebruiken om stress te verlichten, kun je gezondere technieken verkennen, zoals lichaamsbeweging, mindfulness, diepe ademhaling, progressieve spierontspanning of tijd doorbrengen in de natuur. Een eenvoudige wandeling in de buitenlucht kan de geestelijke gezondheid enorm ten goede komen.
• Oefen zelfcompassie: wees aardig voor jezelf in plaats van zelfkritisch. Uit onderzoek blijkt dat zelfkritiek verband houdt met angst, depressie en middelenmisbruik. Praat tegen jezelf zoals je tegen een geliefde zou doen.

Bedenk dat het hebben van emoties menselijk en normaal is. Hoewel emoties overweldigend kunnen zijn, kun je leren ze onder controle te houden. Als u dat doet, wordt het ook gemakkelijker om met uw drankgebruik om te gaan.

De onderste regel

Alcohol zorgt voor een tijdelijke stemmingsboost, maar neemt je op de langere termijn mee in een emotionele achtbaan. De aanvankelijke high komt van de afgifte van dopamine, maar na verloop van tijd verstoort alcohol de chemische balans van je hersenen, waardoor het risico op depressie, angst en stemmingswisselingen toeneemt. Hoewel alcohol je misschien de moed geeft om je mening te uiten, kan het ook leiden tot schaamte en spijt als je te veel of kwetsende opmerkingen maakt. Het beperken van alcoholgebruik is een goed startpunt om emoties onder controle te houden.

Als je wilt minderen met drinken, maar niet weet waar je moet beginnen, overweeg dan om Quietmate te proberen. Het is een door de wetenschap ondersteunde app die miljoenen mensen heeft geholpen het alcoholgebruik te verminderen en hun fysieke, mentale en emotionele welzijn te verbeteren.