Hiểu điểm Maddrey của bạn: Hướng dẫn về sức khỏe gan

Hãy tưởng tượng bạn đang ngồi trong phòng khám của bác sĩ sau khi quyết định kiểm soát sức khỏe gan của mình. Bạn cảm thấy quyết tâm và hy vọng về những thay đổi phía trước, nhưng sau đó bác sĩ lại đề cập đến "điểm Maddrey". Đột nhiên, bạn bối rối, lo lắng và không chắc con số này có ý nghĩa gì đối với tương lai cũng như con đường hướng tới sức khỏe tốt hơn của bạn.

Mặc dù điểm Maddrey có vẻ đáng sợ nhưng nó thực sự cung cấp cái nhìn sâu sắc có giá trị về sức khỏe gan của bạn. Đây là hướng dẫn hữu ích trong việc xác định phương pháp điều trị phù hợp và thay đổi lối sống cần thiết để cải thiện chức năng gan của bạn. Hãy cùng khám phá điểm Maddrey là gì và cách tính điểm này để giúp bạn bắt đầu hành trình chữa lành gan.

Điểm Maddrey là gì?

Điểm Maddrey, hay chức năng phân biệt Maddrey, là một công cụ dùng để đánh giá mức độ nghiêm trọng của viêm gan do rượu—một dạng bệnh gan liên quan đến rượu. Nó sử dụng kết quả từ xét nghiệm máu để đánh giá gan của bạn hoạt động tốt như thế nào. Hãy coi nó như một thẻ báo cáo về sức khỏe gan của bạn.

Bác sĩ của bạn sử dụng điểm Maddrey để hiểu rõ hơn về triển vọng tình trạng của bạn và xây dựng kế hoạch điều trị thích hợp. Cái nhìn sâu sắc này đặc biệt quan trọng để điều hướng bệnh viêm gan do rượu và hướng tới tiên lượng tốt hơn.

Khái niệm cơ bản về viêm gan do rượu

Viêm gan do rượu là tình trạng viêm gan cấp tính do uống quá nhiều rượu. Gan của bạn chịu trách nhiệm phân hủy độc tố rượu, nhưng quá nhiều rượu sẽ khiến cơ quan này bị quá tải và làm hỏng các mô của nó.

Theo thời gian, tình trạng viêm có thể dẫn đến sẹo gan và xơ gan – sẹo vĩnh viễn làm suy giảm chức năng gan. Viêm gan do rượu có mức độ từ nhẹ đến nặng, với các triệu chứng bao gồm:

• Mệt mỏi
• Giảm cân
• Thay đổi khẩu vị
• Đau bụng hoặc sưng tấy
• Vàng da (vàng da và mắt)

Tình trạng này có liên quan đến tỷ lệ tử vong cao và việc điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nó—đây là lúc điểm Maddrey trở nên cần thiết.

Các thành phần của Điểm Maddrey

Điểm Maddrey bao gồm hai thành phần chính:

• Thời gian protrombin: Đo thời gian đông máu của bạn. Protrombin là một loại protein do gan sản xuất giúp đông máu. Thời gian protrombin cao cho thấy gan của bạn không tạo ra đủ protein đông máu.
• Mức độ bilirubin trong huyết thanh: Bilirubin là chất mà cơ thể bạn tạo ra khi phá vỡ các tế bào hồng cầu cũ. Gan khỏe mạnh sẽ loại bỏ bilirubin, nhưng với các vấn đề về gan, nó có thể tích tụ, gây ra các triệu chứng như nước tiểu sẫm màu và vàng da.

Bạn có thể tính điểm Maddrey của mình bằng công thức sau:

Bilirubin (mg/dL) + 4,6 × (thời gian protrombin - thời gian kiểm soát)

Ngoài ra, máy tính điểm Maddrey trực tuyến có thể thực hiện công việc cho bạn — giả sử bạn có kết quả xét nghiệm từ bác sĩ. Đừng cố thử máu của chính bạn ở nhà!

Đọc điểm Maddrey

Điểm dưới 32: Biểu thị viêm gan nhẹ đến trung bình. Mặc dù được gọi là “nhẹ đến trung bình”, viêm gan do rượu vẫn nghiêm trọng ngay cả ở cấp độ này. Các nghiên cứu cho thấy viêm gan do rượu ở mức độ vừa phải có tỷ lệ tử vong là 6% sau 28 ngày và 13% sau một năm.

Điểm trên 32: Biểu hiện viêm gan do rượu nặng. Điều này có nghĩa là tổn thương gan có thể nhanh chóng dẫn đến tổn thương vĩnh viễn và suy gan, có thể đe dọa tính mạng. Viêm gan do rượu nặng có tỷ lệ tử vong khoảng 40% sau sáu tháng kể từ khi khởi phát, mặc dù việc điều trị tích cực và tuổi trẻ hơn có thể cải thiện triển vọng.

Mặc dù chỉ là một con số nhưng điểm Maddrey giúp làm rõ mức độ nghiêm trọng của tổn thương gan do rượu và hướng dẫn bạn những lựa chọn điều trị tốt nhất.

Điều trị viêm gan do rượu: Sử dụng thang điểm Maddrey

Việc điều trị phụ thuộc vào các yếu tố riêng lẻ, nhưng đặc biệt là về mức độ nghiêm trọng của tình trạng:

Đối với viêm gan do rượu nhẹ đến trung bình: Tổn thương gan thường có thể hồi phục bằng cách thay đổi lối sống:

• Hỗ trợ dinh dưỡng: Suy dinh dưỡng thường gặp ở bệnh viêm gan do rượu. Hỗ trợ thường bao gồm 1,5 gam protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể và 30-40 calo mỗi kg mỗi ngày. Bổ sung các vi chất dinh dưỡng như kẽm, folate, thiamine và vitamin A, B, D và E.
• Kiêng rượu: Tránh uống rượu là rất quan trọng để ngăn ngừa tổn thương gan thêm và cho phép chữa lành.
• Phương pháp điều trị hỗ trợ: Giải quyết các vấn đề sức khỏe liên quan như tiểu đường, béo phì và các biến chứng khác.

Đối với viêm gan do rượu nặng: Thường được điều trị bằng thuốc làm giảm viêm và hoạt động của hệ miễn dịch (corticosteroid) hoặc cải thiện lưu lượng máu (pentoxifylline). Corticosteroid có thể không an toàn cho những người:

• Trên 50 tuổi
• Bị bệnh tiểu đường không kiểm soát được
• Có chấn thương thận trước đó
• Có nồng độ bilirubin cao dai dẳng
• Tiếp tục uống rượu
• Trải qua chảy máu GI trên
• Bị viêm tụy
• Có dấu hiệu bệnh não gan

Bác sĩ sẽ sử dụng điểm Maddrey và các yếu tố khác để xác định xem liệu pháp điều trị bằng corticosteroid có phù hợp hay không. Cùng với thuốc, việc bỏ rượu là rất quan trọng để ngăn chặn sự tiến triển và tăng cơ hội sống sót.

Các xét nghiệm khác về chức năng gan

Mặc dù điểm Maddrey có giá trị đối với bệnh viêm gan do rượu, nhưng các xét nghiệm chức năng gan khác cung cấp bức tranh rõ ràng hơn về sức khỏe gan của bạn:

• Xét nghiệm kháng thể ty thể: Phát hiện kháng thể liên quan đến xơ gan mật nguyên phát và rối loạn tự miễn dịch
• Xét nghiệm Alanine transaminase (ALT): Đo enzyme giải phóng sau tổn thương gan cấp tính
• Xét nghiệm Aspartate transaminase (AST): Phát hiện rò rỉ enzyme từ các tế bào gan bị tổn thương
• Xét nghiệm Gamma-glutamyl transpeptidase (GGT): Phân biệt bệnh gan và xương
• Xét nghiệm Lactic dehydrogenase (LDH): Xác định tổn thương mô, đặc biệt là isoenzym LDH-5 đặc hiệu của gan

Ngoài điểm Maddrey: Duy trì lá gan khỏe mạnh

Viêm gan do rượu rất nghiêm trọng và có khả năng đe dọa tính mạng. Các bước này có thể giúp duy trì sức khỏe gan hoặc đảo ngược tổn thương:

• Theo dõi các dấu hiệu rối loạn chức năng gan: Bao gồm đau, vàng da, mệt mỏi và sụt cân không rõ nguyên nhân. Các triệu chứng cai rượu cũng có thể chỉ ra các vấn đề về gan.
• Kiểm tra chức năng gan thường xuyên: Vì các triệu chứng không phải lúc nào cũng rõ ràng sớm nên xét nghiệm thường xuyên sẽ giúp theo dõi sức khỏe gan.
• Tránh các chất độc hại: Đặc biệt là rượu, một số loại thuốc và các loại thuốc khác.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn các bữa ăn cân bằng, tốt cho gan, ít thực phẩm chế biến sẵn và đường bổ sung.
• Tập thể dục thường xuyên: Cải thiện lưu lượng máu đến gan, giảm viêm và ngăn ngừa tích tụ mỡ.
• Tìm kiếm sự hỗ trợ: Bỏ hoặc giảm rượu là rất quan trọng nhưng đầy thách thức. Khám phá các lựa chọn điều trị và các nguồn hỗ trợ như Quietmate để giúp lấy lại quyền kiểm soát sức khỏe gan và mối quan hệ với rượu.

Một Hình Ảnh Rõ Ràng Hơn

Điểm Maddrey không chỉ là một con số - nó rất quan trọng để hiểu được tổn thương gan do rượu. Nó giúp bác sĩ xác định các lựa chọn điều trị tốt nhất và cung cấp cho bạn cái nhìn sâu sắc về triển vọng của bạn. Mặc dù viêm gan do rượu có thể được điều trị ở một mức độ nào đó nhưng cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa và ngăn chặn tổn thương gan là bỏ rượu, một chất chắc chắn gây độc cho gan.