Sağlık ve Wellness: Fark Nedir ve Neden Önemlidir

Sosyal medyada geziniyorsunuz ve aralıklı orucun faydalarını anlatan bir yazıyla karşılaşıyorsunuz. Veya farkındalığın stresi nasıl azalttığını açıklayan bir makale okudunuz. Veya bir arkadaş, refahını artırmak için yaşam tarzı değişiklikleri yaptığını söylüyor.

Sağlık, sağlıklı yaşam, refah; bu terimler her yerdedir. Peki bunlar aynı şeyi mi kastediyor yoksa önemli ayrımlar mı var? Bu makalede sağlık ve sağlıklı yaşam arasındaki farkı, birbirlerini nasıl etkilediklerini ve tatmin edici bir yaşam için her ikisini de anlamanın neden gerekli olduğunu inceleyeceğiz.

Sağlık ve Sağlıklı Yaşam Arasındaki Fark Nedir?

Her ne kadar “sağlık” ve “wellness” sıklıkla birbirinin yerine kullanılsa da, farklı anlamlara sahiptirler. Temel fark, sağlığın bir hedef olması, sağlıklı yaşamın ise bu hedefe yönelik aktif çalışma süreci olmasıdır.

Tanımları parçalayalım:

• Sağlık: Sağlığı çoğu zaman hastalık veya rahatsızlığın olmaması olarak düşünürüz. Ancak Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bunu daha geniş anlamda “yalnızca hastalık veya sakatlığın olmayışı değil, fiziksel, zihinsel ve sosyal olarak tam bir iyilik hali” olarak tanımlıyor.
• Sağlıklı Yaşam: Dünya Sağlık Örgütü sağlıklı yaşamı "bireyler ve gruplar için en uygun sağlık durumu" olarak tanımlıyor. Diğer uzmanlar bunu “yaşamaya olumlu bir yaklaşım” olarak tanımlıyor. Basit bir ifadeyle sağlıklı yaşam, genel refahınızı iyileştirmek amacıyla büyümeye, değişmeye ve tam potansiyelinize ulaşmaya yönelik sürekli ve aktif çabadır.

Bu neden önemli? Sağlıklı yaşam, mutlu ve tatmin edici bir yaşam için gerekli olan sağlığınızı doğrudan etkiler. Başka bir deyişle, biri olmadan diğerine gerçekten sahip olamazsınız.

Farkı anlamak çok önemlidir, çünkü sağlık durumumuzu her zaman kontrol edemesek de sağlıklı yaşamı teşvik eden eylemleri bilinçli olarak seçebiliriz. Örneğin, genetik olarak kalp hastalığı riskiniz olabilir, erken yaşlarda tip 1 diyabet teşhisi konabilir veya beklenmedik bir beyin hasarı yaşayabilirsiniz. Bu koşullar sağlığınızın, yani varoluş durumunuzun bir parçasıdır.

Ancak dengeli beslenmeyi, düzenli egzersiz yapmayı ve tıbbi kontrollere gitmeyi seçebilirsiniz. Bu sağlıklı yaşamdır; sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamanın aktif sürecidir.

Sonuçta, öncelikle sağlıklı yaşama karar vermeden gerçek sağlığa ulaşamazsınız.

Wellness’ın Boyutları Nelerdir?

Wellness, sağlığın birçok yönünü içerir. Sekiz temel boyut vardır:

• Fiziksel
• Duygusal
• Entelektüel
• Sosyal
• Manevi
• Çevresel
• Mesleki
• Finansal

Her boyut genel sağlığınıza ve yaşam kalitenize katkıda bulunur. Bunlardan herhangi birini ihmal etmek sağlığınızı olumsuz yönde etkileyebilir.

İşte her boyuta daha yakından bir bakış:

• Fiziksel: Beslenme, egzersiz, uyku ve zararlı maddelerden uzak durma dahil vücudunuzla ilgili tüm alanları kapsar. İyi fiziksel sağlığı destekleyen seçimler yapmayı içerir.
• Duygusal: Duygularınızı sağlıklı yollarla tanımayı, anlamayı ve yönetmeyi içerir. Önemli bir kısım dayanıklılıktır; aksiliklerden sonra toparlanma.
• Entelektüel: Öğrenme, problem çözme ve yaratıcı faaliyetler yoluyla zihninizi aktif ve meşgul tutmaya odaklanır.
• Sosyal: Sağlıklı ilişkiler kurmak ve sürdürmek, sevdiklerinizle vakit geçirmek ve empati kurarak iletişim kurmakla ilgilidir.
• Manevi: Din içersin veya içermesin, yaşamda amaç ve anlam bulmaya odaklanır. Bu, içsel benliğinizle bağlantı kurmakla ilgilidir.
• Çevresel: Geri dönüşüm, kaynakları koruma ve doğada vakit geçirme gibi eylemler yoluyla gezegenle uyum içinde yaşamayı teşvik eder.
• Mesleki: İster çalışıyor olun, ister gönüllü olun, ister ailenize bakıyor olun, işinizde veya günlük faaliyetlerinizde tatmin ve amaç bulmayı içerir.
• Finansal: Stresi azaltmak ve güvenliği artırmak için parayı akıllıca yönetmeye, bütçelemeye, tasarruf etmeye ve geleceğe yönelik planlamaya odaklanır.

Dengenin Önemi

Sağlıklı yaşam için denge şarttır. Bu, ister çalışmak, ister gönüllü olmak, rahatlamak, sosyalleşmek, egzersiz yapmak veya uyumak olsun, neşe ve doyum getiren faaliyetlere zaman ayırmak anlamına gelir.

Herkesin kendine özgü ihtiyaçları ve tercihleri ​​olduğundan, sizin denge anlayışınız başkasınınkinden farklı olabilir. Örneğin, siz günlük egzersize öncelik verirken bir arkadaşınız gönüllülüğe odaklanabilir.

Dengenizi yaşamdaki değişikliklere göre düzenli olarak yeniden değerlendirmek ve ayarlamak da önemlidir. Hastalık, travma veya duygusal zorluklar gibi stresli zamanlarda, kişisel bakımınıza öncelik vermek ve kendinizi aşırı zorlamaktan kaçınmak çok önemlidir. Kesinti süresi size duyguları işlemeniz ve yeniden şarj olmanız için alan sağlar.

Daha sakin dönemlerde başkalarına destek olmak için daha fazla enerjiniz olabilir. Sosyal bağlantının hayati önem taşıdığını unutmayın; izolasyonun sağlık açısından faydası yoktur.

Amaç, sekiz boyutun tamamında çok yönlü bir denge yaratarak sağlığınızda ve refahınızda bütünsel bir uyum sağlamaktır. Dengeli beslenmenin fiziksel sağlığı desteklemesi gibi, dengeli sağlık da bedeninizi, zihninizi ve ruhunuzu harekete geçirir.

Sağlığınızı ve Zindeliğinizi İyileştirmeye Yönelik İpuçları

Sağlık bir spektrumda mevcuttur. Hiç kimse tamamen sağlıklı ya da sağlıksız değildir, ancak ne kadar sağlıklı seçimler yaparsanız, optimal refaha o kadar yaklaşırsınız.

Her boyut için ipuçları ve yansıma soruları aşağıda verilmiştir:

• Fiziksel Sağlık: Aktif kalın, besleyici yiyecekler yiyin ve uykuya öncelik verin. Yoga, bisiklete binme veya dans gibi aktiviteleri deneyin. Aşırı alkol ve uyuşturucudan kaçının. Küçük, ulaşılabilir diyet hedefleri mi belirliyorsunuz? Fiziksel aktiviteyi eğlenceli ve düzenli hale getiriyor musunuz? Çoğu gece 7-8 saat uyuyor musunuz? Tütün, alkol veya uyuşturucuyu azalttınız mı veya bıraktınız mı? Rutin sağlık kontrollerine katılıyor musunuz?
• Duygusal Sağlık: Duyguları işlemek için günlük tutma, farkındalık, derin nefes alma veya terapi gibi alışkanlıklar geliştirin. Duygularınızı ifade edebileceğiniz güvenli ilişkileriniz var mı? Başa çıkmak için yazmayı, müziği veya konuşmayı kullanıyor musunuz? Yoga, meditasyon veya nefes egzersizlerini denediniz mi? Stresi sağlıklı yollarla yönetiyor musunuz?
• Entelektüel Sağlık: Okumak, bulmaca çözmek, yeni beceriler öğrenmek veya tartışmak gibi zihninizi zorlayan etkinliklere katılın. Bir sınıfta veya atölyede ders vermeyi düşündünüz mü? Hangi yeni hobiler veya beceriler ilginizi çekiyor? İlham almak için kütüphaneleri veya kitapçıları mı keşfediyorsunuz?
• Sosyal Sağlık: Sosyalleşerek, gruplara katılarak, sınırlar koyarak ve net iletişim kurarak bağlantılar kurun. Arkadaşlarınızla veya ailenizle geziler planlıyor musunuz? Sevdiklerinizle uzaktan da olsa iletişim halinde misiniz? İlgi alanlarınızı paylaşan insanlarla mı tanışıyorsunuz?
• Manevi Sağlık: Gönüllülük, meditasyon, dua veya doğada vakit geçirme yoluyla anlam bulun. Temel değerlerinizi ve inançlarınızı belirlediniz mi? Maneviyatınızı destekleyen gruplara katılıyor musunuz? Her gün derinlemesine düşünmek veya meditasyon yapmak için zaman ayırıyor musunuz?
• Çevresel Sağlık: Geri dönüşüm yapın, enerji ve su tasarrufu yapın, açık havada zaman geçirin ve dağınıklığı azaltın. Geri dönüşüm yapıyor ve geri dönüştürülmüş ürünler satın alıyor musunuz? Evde elektrik ve su kullanımını sınırlandırıyor musunuz? Dışarıda parklarda veya doğal ortamlarda vakit geçiriyor musunuz? Yaşam alanınızı düzenli olarak düzenliyor musunuz?
• Mesleki Sağlık: Değerlerinize ve becerilerinize uygun iş veya aktiviteler arayın. Destekleyici bir çalışma ortamı oluşturun. İşiniz veya gönüllü çalışmalarınız değerlerinizi yansıtıyor mu? Meslektaşlarınızla açıkça iletişim kuruyor musunuz? Rolünüzden gurur duyuyor ve başarılı olduğunuzu hissediyor musunuz? Başarılarınızı kutluyor musunuz?
• Finansal Sağlık: Bir bütçe oluşturun, düzenli olarak tasarruf edin, borcunuzu azaltın ve önemsediğiniz amaçlara bağış yapın. Aşırı genişlemeyi önlemek için harcamaları takip ediyor musunuz? Tasarruflarınız yaşam hedeflerinizle uyumlu mu? Harcamalar ve eğlence için bir bütçe izliyor musunuz? Gerektiğinde mali tavsiye almayı düşündünüz mü?

Sonuç olarak

Sağlık ve sağlıklı yaşam birbiriyle ilişkili ancak farklı kavramlardır. Sağlık sizin varoluş durumunuzdur, sağlıklı yaşam ise onu iyileştirmenin aktif sürecidir. Sekiz boyutun (fiziksel, duygusal, entelektüel, sosyal, manevi, çevresel, mesleki ve finansal) tümünü ele alarak genel refahınızı artırabilirsiniz.

Sağlığınızı artırmak istiyorsanız Quietmate'i denemeyi düşünün. Milyonların alkol tüketimini azaltmasına ve sağlıklı yaşamın her boyutunu iyileştirmesine yardımcı olan sinir bilimi destekli bir uygulamadır.