De Sunk Cost Fallacy begrijpen: waarom we goed geld naar slecht geld gooien

De psychologie achter slechte beslissingen

In zijn boek ‘Rationality’ legt cognitieve neurowetenschapper Steven Pinker uit: ‘Een van de meest genoemde menselijke irrationaliteiten is de ‘sunk-cost fallacy’, waarbij mensen blijven investeren in een verliezende onderneming vanwege wat ze tot nu toe hebben geïnvesteerd, in plaats van te anticiperen op wat ze in de toekomst zullen winnen.

Heb je jezelf ooit gedwongen een saai boek uit te lezen, simpelweg omdat je de helft ervan al gelezen had? Of kleding vasthouden die je nooit draagt ​​vanwege de prijs? Welkom bij de verzonken kosten-misvatting! Deze veel voorkomende denkfout beïnvloedt onze dagelijkse beslissingen en zelfs onze reis naar gezondere gewoonten, zoals het verminderen van alcoholgebruik.

Van economie tot alledaagse psychologie

Het concept van verzonken kosten vindt zijn oorsprong in de economie, waar rationele besluitvorming onherstelbare investeringen uit het verleden moet negeren. Alleen toekomstige kosten en baten zouden ertoe moeten doen. Uit de gedragseconomie blijkt echter dat echte mensen niet altijd rationeel handelen. Vaak laten we investeringen uit het verleden (financieel, emotioneel of tijdgebonden) onze huidige keuzes beïnvloeden.

In de jaren zeventig en tachtig documenteerden psychologen Daniel Kahneman en Amos Tversky deze tendens naast andere cognitieve vooroordelen. Het Concorde-vliegtuigproject werd een klassiek voorbeeld: overheden gingen door met de financiering ondanks duidelijk bewijs dat het economisch niet levensvatbaar zou zijn, wat ertoe leidde dat sommigen dit patroon de 'Concorde Fallacy' noemden.

Moderne voorbeelden: van FarmVille tot persoonlijke keuzes

Tegenwoordig begrijpen we de ‘sunk cost fallacy’ als onze neiging om door te gaan met onze inspanningen omdat we middelen hebben geïnvesteerd, zelfs als dit niet langer de beste keuze is. Hoe meer we investeren, hoe moeilijker het wordt om weg te lopen.

FarmVille, het ooit populaire sociale-mediaspel, illustreert dit fenomeen perfect. Spelers investeerden steeds meer tijd en soms echt geld in hun virtuele boerderijen. Zelfs toen het spel eentonig werd, vonden velen het moeilijk om hun ‘investering’ op te geven, uit angst dat hun inspanningen voor niets zouden zijn.

Hoe je hersenen je verslaafd houden

Onze hersenen zijn zo bedraad dat we kwetsbaar zijn voor de ‘sunk cost fallacy’:

• Anterior Insular Cortex: Verwerkt emoties zoals pijn en walging, waardoor potentiële verliezen ongemakkelijk aanvoelen
• Prefrontale cortex: verwerkt logische besluitvorming, maar kan worden overschreven door emotionele reacties
• Striatum: het beloningscentrum van de hersenen dat reageert op zowel potentiële winsten als het vermijden van verliezen
• Hippocampus: slaat herinneringen op die ons kunnen doen aarzelen om ‘op te geven’ op basis van ervaringen uit het verleden

Zeven gebieden waar verzonken kosten ons in de val lokken

• Relaties: In een ongelukkige relatie blijven vanwege de geïnvesteerde tijd
• Zakelijk: Voortzetting van mislukte projecten vanwege initiële investeringen
• Onderwijs: het behalen van diploma's in oninteressante vakgebieden om 'verspilling' van collegegeld te voorkomen
• Entertainment: Het bijwonen van evenementen ondanks slechte omstandigheden omdat kaartjes duur waren
• Hobby's: Voortzetten van activiteiten waar we niet meer van genieten vanwege apparatuurkosten
• Publieke projecten: Voortzetting van verouderde infrastructuur als gevolg van reeds uitgegeven geld
• Gezondheid: Het behouden van sportschoollidmaatschappen waar we vanwege de kosten geen gebruik van maken

Verzonken kosten en alcoholgebruik

Bij het overwegen om alcohol te verminderen of ermee te stoppen, kan de ‘sunk cost fallacy’ aanzienlijke barrières opwerpen. We denken misschien aan het geld dat we besteden aan het bouwen van wijncollecties, of maken ons zorgen dat het veranderen van onze drinkgewoonten sociale ervaringen uit het verleden teniet doet. Door zich echter te concentreren op toekomstige voordelen – een betere gezondheid, financiële besparingen en nieuwe alcoholvrije ervaringen – kan deze mentale valkuil worden overwonnen.

Zeven strategieën om de denkfout te overwinnen

• Oefen bewustzijn door zich af te vragen of beslissingen gebaseerd zijn op echte voordelen of op investeringen uit het verleden
• Kwantificeer de werkelijke kosten van doorgaan versus stoppen
• Focus op toekomstige voordelen in plaats van uitgaven uit het verleden
• Accepteer dat er fouten gebeuren en dat draaien oké is
• Bespreek beslissingen met objectieve vrienden
• Stel vooraf bepaalde stoppunten in voor nieuwe ondernemingen
• Houd een beslissingsdagboek bij om uw redenering bij te houden

Verstandig verder gaan

Hoewel de misvatting over de verzonken kosten de besluitvorming kan bemoeilijken, helpen bewustzijn en praktische strategieën ons bij het maken van keuzes die ons toekomstige welzijn dienen. Elke beslissing biedt een kans op groei. Hier bij Quietmate ondersteunen we dat groeitraject. De volgende keer dat je in de verleiding komt om ergens mee door te gaan, alleen maar omdat je erin hebt geïnvesteerd, pauzeer dan en heroverweeg – je toekomstige zelf zal de duidelijkheid waarderen.