Waarom stress het verlangen naar alcohol veroorzaakt en hoe u hiermee om kunt gaan

Velen van ons kennen het gevoel: na een stressvolle werkdag wil je alleen maar thuiskomen, een fles wijn opentrekken en op de bank neerploffen. Of misschien klinkt na een zware week niets beter dan een koud biertje openbreken. Wanneer het stressniveau stijgt, neemt ook de drang om te drinken toe.

Er is een duidelijk verband tussen stress en alcoholgebruik. Mensen die worstelen met alcoholmisbruik wijzen vaak op stressfactoren zoals gezinsspanningen of conflicten op de werkplek als triggers voor onbedwingbare trek en terugval. Maar waarom zorgt stress ervoor dat we naar alcohol verlangen? Laten we het verkennen.

Begrijpen waarom verlangens ontstaan

Het drinken van alcohol activeert het beloningssysteem van de hersenen. Net als andere stoffen overspoelt alcohol de hersenen met dopamine – de ‘feelgood’-stof die herhaling van het gedrag aanmoedigt. Zodra je begint te drinken, stijgt het dopaminegehalte, waardoor gevoelens van geluk of euforie ontstaan ​​en stress en angst tijdelijk afnemen.

Wanneer je regelmatig alcohol gebruikt om te ontspannen of te ontstressen, beginnen je hersenen sterke associaties te vormen. Het koppelt drinken aan verlichting en beloning. Hoe meer je in deze situaties drinkt, hoe sterker deze verbinding wordt in het pleziercentrum van je hersenen.

Als de associatie krachtig genoeg wordt, kan zelfs de gedachte aan iets drinken het dopaminegehalte verhogen. Als je toch drinkt, komt er nog meer dopamine vrij, wat ertoe kan leiden dat je meer drinkt dan je van plan was. Wat begon als één drankje om ‘de scherpte eraf te halen’ kan snel uitmonden in meerdere.

Uiteindelijk wordt hunkeren naar een automatische reactie op triggers zoals stress. Je hersenen herinneren zich de positieve ervaring met alcohol en sturen signalen die je aanmoedigen om weer te gaan drinken.

Hunkeringen kunnen ook worden aangewakkerd door andere triggers, zowel intern als extern. Interne triggers zijn onder meer herinneringen, gedachten of emoties zoals verdriet of woede. Externe triggers zijn omgevingsfactoren die verband houden met alcohol, zoals bepaalde plaatsen, tijden of sociale situaties. Dat is de reden waarom er een verlangen kan ontstaan ​​als je anderen ziet drinken of langs een bekende bar loopt.

De effecten van alcohol op stress

Hoewel veel mensen alcohol gebruiken om te ontspannen en stress te beheersen, is de relatie tussen beide complex. Onderzoek toont aan dat hoewel alcohol ontspanning op de korte termijn kan veroorzaken, het bijdraagt ​​aan stress op de lange termijn. Het verandert ook de manier waarop uw lichaam met stress omgaat, waardoor het moeilijker wordt om ermee om te gaan zonder te drinken.

Als depressivum kan alcohol je kalmeren en ervoor zorgen dat je je op dit moment meer ontspannen voelt. Het activeert echter ook de hypothalamus-hypofyse-bijnierschorsas (HPA), een belangrijk onderdeel van het stressreactiesysteem van uw lichaam.

De HPA-as helpt bij het reguleren van de stofwisseling, het immuunsysteem en het autonome zenuwstelsel om de balans in het lichaam te behouden. Alcohol verstoort dit evenwicht, waardoor het moeilijker wordt om terug te keren naar een stabiele toestand.

Alcohol verhoogt cortisol, het stresshormoon, in de hersenen. Dit verandert de chemie van de hersenen en reset wat uw lichaam als ‘normaal’ beschouwt. Het verschuift ook het hormonale evenwicht en verandert de manier waarop uw lichaam stress waarneemt en erop reageert.

Uit onderzoek blijkt dat zware drinkers vaker last hebben van angst onder stress dan matige drinkers of niet-drinkers. Dus hoewel alcohol tijdelijke verlichting kan bieden, leidt het na verloop van tijd vaak tot meer stress.

Hoe u het verlangen naar alcohol als gevolg van stress kunt stoppen

Omdat alcohol uiteindelijk de stress verhoogt, kun je het het beste niet als coping-instrument gebruiken. Maar wat kun je doen als de hunkering toeslaat? Hoe kun je op een gezondere manier omgaan met stress en de drang om te drinken verminderen?

Het is belangrijk om alcohol niet te vervangen door ander verslavend gedrag, zoals roken of gokken. Concentreer u in plaats daarvan op activiteiten die uw algehele gezondheid en welzijn ondersteunen.

Wanneer er een verlangen naar alcohol ontstaat, erken dit dan en herinner jezelf eraan dat dit meestal binnen een paar minuten overgaat. Hier zijn enkele gezonde alternatieven die u kunt proberen als u zich gestrest voelt:

• Kom in beweging. Lichamelijke activiteit is een van de meest effectieve manieren om stress en onbedwingbare trek te beheersen. Zelfs een korte wandeling kan endorfine vrijmaken, wat je humeur helpt verbeteren en de spanning verlicht. Tijd buitenshuis doorbrengen in de natuur kan ook de kalmte bevorderen en stress verminderen. Kies een activiteit die u leuk vindt, of het nu hardlopen, yoga, tai chi of een groepsfitnessles is. Regelmatige lichaamsbeweging helpt ook uw lichaam te beschermen tegen de fysieke gevolgen van stress.
• Oefen mindfulness. Mindfulness is een bewezen hulpmiddel om stress en angst te verminderen. Het kan de activiteit in de amygdala verlagen, het deel van de hersenen dat de stressreactie veroorzaakt. Mindfulness helpt je aanwezig te blijven en creëert ruimte om bedachtzaam te reageren in plaats van impulsief te reageren. Je kunt oefenen door je emoties zonder oordeel op te merken en te onthouden dat ze voorbij zullen gaan. Het oefenen van dankbaarheid, zoals het opsommen van dingen waar je dankbaar voor bent, kan je hersenen ook trainen om zich op het positieve te concentreren.
• Gebruik ontspanningstechnieken. Technieken zoals geleide beelden, meditatie en progressieve spierontspanning kunnen stress verminderen en het verlangen naar alcohol beteugelen. Deze methoden activeren het parasympathische zenuwstelsel, waardoor uw lichaam en geest kunnen ontspannen.

Bij Quietmate helpen we mensen hun alcoholgebruik te verminderen en tegelijkertijd gezondere gewoonten op te bouwen die het fysieke en mentale welzijn verbeteren. Als u jarenlang afhankelijk bent van alcohol om stress onder controle te houden, bent u niet de enige. Quietmate heeft miljoenen mensen geholpen een gezondere levensstijl te ontwikkelen.