Rượu, GABA và sự lo lắng được kết nối như thế nào

Nếu bạn đã từng uống rượu, bạn có thể cảm thấy bình tĩnh chỉ sau vài ngụm. Những lo lắng về tiền bạc, những sai sót trong xã hội hay áp lực của ngày mai dường như tan biến và chẳng bao lâu nữa, bạn thậm chí có thể bắt đầu cảm thấy buồn ngủ. Tác dụng thư giãn này phần lớn là do chất dẫn truyền thần kinh có tên GABA—axit gamma-aminobutyric—đóng vai trò chính trong việc tạo ra cảm giác bình tĩnh, thư giãn và an thần.

Vì vậy, chính xác thì rượu có liên quan đến vấn đề này như thế nào? Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá vai trò của GABA trong não, mối quan hệ của nó với sự lo lắng và rượu ảnh hưởng đến cả hai như thế nào.

GABA: Chất làm dịu trí não

Axit gamma-aminobutyric (GABA) là một trong những chất dẫn truyền thần kinh chính của não—các chất truyền tin hóa học truyền tín hiệu giữa các tế bào thần kinh (tế bào thần kinh). Những chất dẫn truyền thần kinh này được lưu trữ ở các đầu dây thần kinh và được giải phóng khi có tín hiệu thần kinh đến. Sau khi được giải phóng, chúng liên kết với các thụ thể cụ thể trên các tế bào thần kinh khác, kích hoạt phản ứng có thể khuyến khích, ức chế hoặc điều chỉnh sự giao tiếp giữa các tế bào.

GABA là chất dẫn truyền thần kinh ức chế chính của não, nghĩa là nó làm chậm tín hiệu thần kinh, giúp cơ thể và tâm trí bạn thư giãn. Có hai loại thụ thể GABA chính:

• Thụ thể GABA-A: Điều hòa các tín hiệu ức chế nhanh.
• Thụ thể GABA-B: Tạo ra sự ức chế chậm hơn, kéo dài hơn.

Cùng nhau, chúng tạo thành hệ thống GABAergic—mạng lưới ức chế trung tâm trong não. Do vai trò làm dịu của GABA, hầu hết các tế bào thần kinh GABA hoạt động như các tế bào thần kinh nội tạng, điều chỉnh hoạt động của các tế bào thần kinh khác. Chúng giúp kiểm soát giấc ngủ, huyết áp, sự trao đổi chất, sự thèm ăn và tâm trạng. Với ảnh hưởng của nó, GABA cũng gắn liền với sức khỏe tâm thần, đặc biệt là chứng lo âu.

Lo lắng là gì và GABA liên quan đến nó như thế nào?

Lo lắng liên quan đến cảm giác sợ hãi, sợ hãi hoặc khó chịu. Mặc dù đây là phản ứng bình thường trước căng thẳng hoặc nguy hiểm nhưng nó sẽ trở thành vấn đề khi nó diễn ra dữ dội, dai dẳng và làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày. Rối loạn lo âu là vấn đề sức khỏe tâm thần phổ biến nhất trên toàn thế giới, ảnh hưởng đến gần 301 triệu người. Chúng bao gồm rối loạn lo âu tổng quát, rối loạn hoảng sợ, lo âu xã hội, PTSD và ám ảnh.

GABA và sự lo lắng: Mối liên hệ

Mặc dù rối loạn lo âu có nhiều loại khác nhau nhưng chúng ảnh hưởng đến não theo những cách tương tự. Amygdala—trung tâm sợ hãi của não—được điều chỉnh bởi các tế bào thần kinh GABAergic. Tăng hoạt động GABA trong hạch hạnh nhân có thể làm giảm lo lắng. Khi chức năng GABA thấp, bạn sẽ khó thư giãn hơn và có thể xảy ra các triệu chứng thể chất như tim đập nhanh, đổ mồ hôi hoặc chóng mặt. Những triệu chứng này thường xuất phát từ tín hiệu GABA truyền từ hạch hạnh nhân đến thân não, nơi kiểm soát các chức năng cơ thể không tự nguyện.

Rượu và sự lo lắng

Mặc dù rượu có thể làm giảm lo lắng tạm thời nhưng nó thường làm các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn theo thời gian. Sự thư giãn ban đầu và giảm bớt lo lắng có thể nhường chỗ cho sự lo lắng tăng cao khi rượu hết tác dụng - một hiện tượng thường được gọi là "buồn nôn". Sử dụng rượu mãn tính, chẳng hạn như rối loạn sử dụng rượu (AUD), thường đi kèm với lo lắng. Nghiên cứu cho thấy những người bị AUD có nhiều khả năng mắc chứng rối loạn lo âu hơn so với những người không nghiện rượu.

Rượu ảnh hưởng đến GABA như thế nào

Rượu ảnh hưởng đến một số chất dẫn truyền thần kinh, bao gồm dopamine, serotonin và GABA. Khi nói đến GABA, rượu hoạt động như một chất chủ vận gián tiếp - nó liên kết với các thụ thể GABA-A và tăng cường tác dụng của GABA. Vì GABA làm chậm hệ thống thần kinh trung ương nên hoạt động GABA tăng lên do rượu dẫn đến:

• An thần: Rượu và GABA cùng nhau làm suy yếu hệ thần kinh trung ương, tạo ra sự thư giãn tạm thời.
• Suy giảm vận động: Hoạt động GABA tăng lên làm chậm thời gian phản ứng và làm suy yếu khả năng phối hợp.
• Chậm trễ nhận thức: GABA tăng cao có thể làm giảm sự tập trung, tăng tính bốc đồng và dẫn đến hành vi nguy hiểm.

Đây là những tác động ngắn hạn. Với việc sử dụng lâu dài, não sẽ thích ứng theo những cách có thể làm tăng sự lệ thuộc.

Vai trò của GABA trong chứng nghiện rượu

Uống rượu thường xuyên khiến não điều chỉnh mức GABA cao liên tục. Nó bắt đầu điều hòa quá mức các thụ thể GABA-A, làm giảm độ nhạy cảm với GABA. Do đó, bạn cần nhiều rượu hơn để đạt được tác dụng an thần tương tự, làm tăng nguy cơ nghiện rượu hoặc AUD.

GABA trong việc cai rượu

Khi một người nghiện rượu đột ngột dừng lại, não—đã quen với hoạt động GABA bổ sung từ rượu—sẽ gặp khó khăn trong việc tái cân bằng. Hoạt động của GABA giảm mạnh, trong khi glutamate (chất dẫn truyền thần kinh kích thích chính) tăng mạnh. Việc tăng quá mức glutamate này có thể gây ra các triệu chứng cai nghiện nghiêm trọng, bao gồm co giật, mê sảng, sốt hoặc ảo giác.

Quản lý GABA và các vấn đề liên quan đến rượu

Nếu bạn đang xử lý những thay đổi liên quan đến rượu trong GABA, hãy xem xét các bước sau:

• Theo dõi lượng tiêu thụ của bạn: Cắt giảm hoặc bỏ thuốc lá cho phép bộ não của bạn khôi phục lại sự cân bằng theo thời gian.
• Ăn uống tốt: Một chế độ ăn uống cân bằng giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa hỗ trợ sức khỏe não bộ và chức năng dẫn truyền thần kinh.
• Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất giúp tăng cường sản xuất GABA tự nhiên và cải thiện tâm trạng.
• Thực hành quản lý căng thẳng: Chánh niệm, yoga hoặc thái cực quyền có thể nâng cao mức GABA một cách tự nhiên và giúp kiểm soát căng thẳng mà không cần uống rượu.
• Tham khảo ý kiến ​​​​bác sĩ: Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể đưa ra lời khuyên cá nhân và kiểm tra các vấn đề sức khỏe liên quan.
• Xem xét các chất bổ sung: Một số chất bổ sung có thể hỗ trợ mức GABA, nhưng hãy luôn kiểm tra với bác sĩ trước.

Bằng cách áp dụng những thói quen này, bạn có thể giúp não phục hồi sau tác động của rượu và hỗ trợ chức năng dẫn truyền thần kinh khỏe mạnh hơn.

Bài học chính

• Mức GABA thấp có liên quan đến rối loạn lo âu.
• Rượu có thể tạm thời làm tăng GABA và giảm lo lắng, nhưng cuối cùng nó lại làm trầm trọng thêm tình trạng lo lắng.
• Sử dụng rượu lâu dài làm thay đổi thụ thể GABA-A, làm tăng khả năng dung nạp và phụ thuộc.
• Việc bỏ rượu đột ngột có thể gây ra sự gia tăng glutamate, dẫn đến các triệu chứng cai nghiện nguy hiểm.