Khi một đêm trở nên nguy hiểm: Ngộ độc rượu và tổn thương não

Không ai đến dự một bữa tiệc sinh nhật, một giờ vui vẻ hay một buổi tối đi chơi với bạn bè mà lại mong đợi vào phòng cấp cứu. Nhưng đôi khi chúng ta bị cuốn đi mà không nhận thức được con đường nguy hiểm mà mình có thể đang đi—con đường có thể dẫn đến ngộ độc rượu và có khả năng gây tổn thương não.

Khoa học về rượu và bộ não của bạn

Hãy bắt đầu với những điều cơ bản: rượu ảnh hưởng đến não như thế nào? Rượu là chất ức chế hệ thần kinh trung ương, làm chậm chức năng não và thay đổi cấu trúc của nó. Uống nhiều rượu trong thời gian dài có thể gây co rút não, đặc biệt là ở các khu vực liên quan đến suy nghĩ và học tập, đồng thời có thể làm suy giảm khả năng tạo ra tế bào mới của não.

Rượu cũng cản trở các chất dẫn truyền thần kinh - các chất hóa học gửi tín hiệu khắp não và cơ thể. Sự gián đoạn này có thể ảnh hưởng đến tâm trạng, hành vi và chức năng thể chất của bạn.

Ngộ độc rượu: Một trường hợp cấp cứu y tế

Ngộ độc rượu xảy ra như thế nào? Khi bạn uống rượu nhanh hơn mức gan có thể xử lý rượu, hệ thống của bạn sẽ bị quá tải và nồng độ cồn trong máu (BAC) sẽ tăng nhanh. BAC trên 0,3% có thể đe dọa tính mạng, dẫn đến các vấn đề về hô hấp và co giật.

Trong quá trình ngộ độc rượu, nồng độ cồn cao sẽ làm suy yếu hệ thần kinh đến mức không thể kiểm soát các chức năng cơ bản như nhịp tim và nhịp thở. Căng thẳng cấp tính này có thể gây viêm và stress oxy hóa trong não, dẫn đến bất tỉnh, suy hô hấp hoặc thậm chí tử vong.

Ngộ độc rượu không chỉ là tình trạng nôn nao tồi tệ mà còn là một trường hợp cấp cứu y tế. Trong trường hợp nghiêm trọng, nó có thể gây tổn thương não liên quan đến rượu (ARBD), ảnh hưởng đến suy nghĩ, ra quyết định và cân bằng.

Hậu quả lâu dài

Nếu được phát hiện sớm, ARBD có thể được đảo ngược một phần bằng cách ngừng hoặc giảm lượng rượu uống vào. Bộ não có khả năng phục hồi và nghiên cứu cho thấy một số tổn thương có thể được sửa chữa và chức năng nhận thức có thể được cải thiện sau một thời gian kiêng khem.

Tuy nhiên, ngộ độc rượu lặp đi lặp lại có thể gây tổn thương não vĩnh viễn, đôi khi dẫn đến hội chứng Wernicke-Korsakoff—một dạng ARBD nghiêm trọng.

Hội chứng Wernicke-Korsakoff bao gồm hai tình trạng:

• Bệnh não Wernicke: Một tình trạng ngắn hạn nhưng nghiêm trọng do thiếu vitamin B1 (thiamine), thường gặp ở những người nghiện rượu nặng. Các triệu chứng bao gồm nhầm lẫn, các vấn đề về chuyển động của mắt và khả năng phối hợp kém. Nếu không điều trị, nó có thể gây tổn thương não vĩnh viễn hoặc tử vong.
• Chứng rối loạn tâm thần của Korsakoff: Một tình trạng lâu dài xảy ra nếu bệnh Wernicke không được điều trị. Nó liên quan đến những vấn đề nghiêm trọng về trí nhớ – mọi người có thể nhớ lại những sự kiện cũ nhưng lại gặp khó khăn với những thông tin mới. Một số gặp ảo giác hoặc nhầm lẫn (tạo nên ký ức).

Không có cách chữa trị cụ thể cho hội chứng Wernicke-Korsakoff, nhưng điều trị bằng thiamine có thể ngăn ngừa tổn thương thêm và đôi khi đảo ngược các triệu chứng.

Luôn kiểm soát

Không phải ai thỉnh thoảng uống rượu cũng sẽ bị tổn thương não. Đó là việc biết giới hạn của bạn và xây dựng thói quen hỗ trợ việc uống rượu có trách nhiệm. Dưới đây là năm cách để giữ an toàn:

• Đặt giới hạn: Quyết định trước xem bạn sẽ uống bao nhiêu đồ uống—ví dụ: “Tôi sẽ chỉ uống hai cốc bia trong bữa tiệc này”.
• Chọn đồ uống có nồng độ cồn thấp hơn: Chọn đồ uống có ít cồn hơn để giảm lượng tiêu thụ tổng thể của bạn.
• Nhấm nháp, đừng uống ừng ực: Hãy dành thời gian cho mỗi lần uống để cơ thể có thêm thời gian xử lý chất cồn.
• Ăn trước khi uống: Có thức ăn trong dạ dày làm chậm quá trình hấp thụ rượu.
• Tách riêng đồ uống của bạn: Nghỉ giải lao giữa các lần uống để giữ BAC của bạn ở mức thấp. Hãy tận dụng thời gian này để uống nước hoặc trò chuyện với bạn bè.

Rượu thường là một phần của đời sống xã hội và bạn không cần phải bỏ lỡ những cuộc vui cùng bạn bè. Nhưng điều quan trọng là bạn phải bảo vệ sức khỏe và tránh những tình huống nguy hiểm. Đúng, rượu có thể gây tổn thương não, nhưng với những lựa chọn thông minh, bạn có thể giữ an toàn. Bằng cách luôn cập nhật thông tin và uống rượu có trách nhiệm, bạn có thể tận hưởng việc giao lưu mà không gặp nguy cơ bị ngộ độc rượu hoặc bị tổn hại lâu dài.