Hoe alcohol uw hersenen beïnvloedt

Het menselijk brein is een van de meest complexe structuren in het universum. Zoals neurowetenschapper David Eagleman uitlegt: "Een typisch neuron maakt ongeveer tienduizend verbindingen met naburige neuronen. Gezien de miljarden neuronen betekent dit dat er in één kubieke centimeter hersenweefsel evenveel verbindingen zijn als er sterren in het Melkwegstelsel zijn."

Ondanks deze ongelooflijke complexiteit blijven de hersenen kwetsbaar en zeer gevoelig voor fysische en chemische veranderingen. Nu we onze relatie met alcohol heroverwegen, is het van cruciaal belang om te begrijpen welke invloed dit heeft op onze hersenen, zowel onmiddellijk als in de loop van de tijd.

GABA en glutamaat: de toezichthouders van de hersenen

Alcohol werkt kalmerend, vertraagt ​​ons centrale zenuwstelsel en vermindert de hersenactiviteit. Twee belangrijke neurotransmitters – gamma-aminoboterzuur (GABA) en glutamaat – spelen een essentiële rol in dit proces. Beide worden gereguleerd door de hypothalamus, een klein hersengebied dat het zenuwstelsel en het endocriene systeem met elkaar verbindt, waardoor verschillende delen van de hersenen en het lichaam gesynchroniseerd blijven.

GABA is de belangrijkste remmende neurotransmitter van de hersenen en werkt aan het verminderen van de neuronale prikkelbaarheid en het verminderen van de zenuwcelactiviteit. Alcohol versterkt de remmende effecten van GABA en draagt ​​bij aan gevoelens van ontspanning of slaperigheid.

Glutamaat fungeert doorgaans als een prikkelende neurotransmitter, waardoor de hersenactiviteit en het energieniveau toenemen. Alcohol onderdrukt de effecten van glutamaat, waardoor de hersenactiviteit nog verder vertraagt.

Dopamine en de plezierreactie

Ondanks de depressieve eigenschappen van alcohol, creëert het vaak gevoelens van plezier door de afgifte van dopamine, een belangrijke neurotransmitter in het beloningssysteem van de hersenen. Alcoholgebruik veroorzaakt een verhoogde dopamine-activiteit, wat leidt tot gevoelens van plezier en tevredenheid.

Herhaalde blootstelling aan alcohol kan deze dopamine-reactie echter ontregelen, wat mogelijk kan leiden tot afhankelijkheid wanneer de hersenen alcohol gaan associëren met plezier en beloning, wat resulteert in onbedwingbare trek en meer gebruik.

Dynorphin: de tegenhanger van dopamine

Dopamine heeft een tegenhanger – dynorfine – die zich anders gedraagt ​​als er alcohol in het spel is. Dynorfine is een soort endorfine, de natuurlijke ‘feel-good’-stoffen van ons lichaam. Wetenschappelijk gezien werkt dynorfine voornamelijk op kappa-opioïdereceptoren in de hersenen en het ruggenmerg, net als een sleutel die in een slot past.

Hoewel dynorfine voornamelijk de pijnsensatie dempt, is het ook betrokken bij negatieve emotionele toestanden. Wanneer er als reactie op alcohol overmatig dopamine vrijkomt, kunnen de dynorfinespiegels uit balans raken, wat bijdraagt ​​aan gevoelens van onbehagen, ongemak of zelfs dysforie.

In een poging om het chemische evenwicht te herstellen, kan dynorfine de hunkering zelfs vergroten, waardoor de cyclus van middelenmisbruik wordt versterkt. Naarmate de tolerantie toeneemt, is er meer alcohol nodig om dezelfde effecten te bereiken. Bij chronische consumptie neemt het plezier van het vrijkomen van dopamine af, waardoor er een eindeloos inhaalspel ontstaat waarbij het doel het verlichten van ongemak wordt in plaats van het genereren van plezier.

Het kapen van de prefrontale cortex

Veranderingen in de niveaus van neurotransmitters hebben ook invloed op de prefrontale cortex – het hersengebied dat verantwoordelijk is voor uitvoerende functies zoals besluitvorming, impulsbeheersing en langetermijnplanning. Zie het als de CEO van het brein, die achter de schermen werkt om alles onder controle te houden.

Alcohol verstoort de gebruikelijke taken van deze CEO, waardoor terughoudendheid verandert in een informeel 'waarom niet?' benadering van besluitvorming. Dit leidt tot ongeremd gedrag, een verminderd beoordelingsvermogen, slechte coördinatie en geheugenproblemen – de klassieke tekenen van aangeschoten of dronken zijn.

De langetermijneffecten zijn zelfs nog zorgwekkender. Overmatig drinken kan blijvende schade aan de prefrontale cortex veroorzaken, wat mogelijk kan resulteren in verslaving, chronische impulsiviteit, stemmingsstoornissen en cognitieve stoornissen die het geheugen, de aandacht en het probleemoplossend vermogen aantasten. Zwaar drinken kan in de loop van de tijd zelfs fysieke hersenkrimp veroorzaken.

Neuroplasticiteit en herstel

Gelukkig zijn de hersenen veerkrachtig en beschikken ze over een opmerkelijk vermogen om zichzelf te herstellen. Onthouding van alcohol kan een aantal negatieve effecten helpen ongedaan maken, vooral op de cognitie en motorische vaardigheden. Het is echter belangrijk op te merken dat de schade als gevolg van langdurige perioden van zwaar drinken onomkeerbaar kan zijn.

Inzicht in de interactie van alcohol met de hersenen kan helpen betere keuzes te maken over consumptie. Deze kennis stelt ons in staat gezondere beslissingen te nemen en versterkt het belang van gematigdheid en verantwoord drinken.

Ondersteun de gezondheid van uw hersenen met Quietmate

Als u er klaar voor bent om uw relatie met alcohol te veranderen en de gezondheid van uw hersenen jarenlang te ondersteunen, dan is Quietmate hier om u op weg te helpen. Met behulp van de tools en vaardigheden in de app kunt u beginnen met het transformeren van de manier waarop u naar alcohol kijkt en krijgt u meer controle over hoe alcohol in uw leven past, wat leidt tot positieve veranderingen in uw mentale welzijn en algehele gezondheid.

Met onze best beoordeelde app krijgt u toegang tot:

• Dagelijkse lezingen over de wetenschap achter alcohol en de effecten ervan op lichaam en geest
• Uitgebreide cursussen die uw kennis uit de lezingen aanvullen
• Dagelijkse taken, waaronder dagboekaanwijzingen, begeleide meditaties en motiverende citaten
• Een ondersteunende wereldwijde gemeenschap die 24/7 beschikbaar is via onze forumchat
• Gelicentieerde coaches voor één-op-één counselingsessies en dagelijkse check-ins via Zoom

De Quietmate in-app Toolkit is een schat aan hulpmiddelen die zijn ontworpen om uw reis te ondersteunen en aanvullende informatie te bieden over hoe alcohol uw lichaam en geest beïnvloedt. Quietmate is 7 dagen gratis, probeer het eens! We zijn ervan overtuigd dat we uw reis naar hersengezondheid en algeheel welzijn gemakkelijker en leuker kunnen maken.