Điều hướng tình bạn trong khi tôn vinh sức khỏe của bạn

Cuộc sống là một cuộc hành trình phong phú và tình bạn mà chúng ta xây dựng trên đường đi là một phần quan trọng trong đó. Những mối quan hệ này có thể mang lại sự ấm áp và ánh sáng cho cuộc sống của chúng ta, nhưng chúng cũng có thể đưa ra những thách thức—chẳng hạn như người bạn cứ đòi ăn bánh mì kẹp phô mai khi bạn đang hướng tới những lựa chọn lành mạnh hơn hoặc người thống trị cuộc trò chuyện mà không lắng nghe.

Lấy James làm ví dụ: một sinh viên đại học tận tâm có buổi học thường biến thành những bữa tiệc đêm khuya. Cân bằng tình bạn với hạnh phúc cá nhân có thể giống như đi trên dây. Điều đó nghe có quen không?

Nếu bạn đang tìm cách thiết lập ranh giới lành mạnh với bạn bè thì bạn đã đến đúng nơi. Hãy cùng khám phá cách khoa học thần kinh có thể hướng dẫn chúng ta tạo ra những cải thiện lâu dài cho sức khỏe của chúng ta thông qua tình bạn bền chặt hơn, tôn trọng hơn.

Bộ não của bạn phản ứng thế nào với ranh giới trong tình bạn

Bộ não của chúng ta được kết nối để kết nối. Tình bạn bền chặt, lành mạnh có thể làm giảm căng thẳng, hỗ trợ sức khỏe tinh thần và thậm chí hình thành thói quen của chúng ta.

Nhờ các tế bào thần kinh phản chiếu, chúng ta “nắm bắt” được cảm xúc của những người xung quanh một cách tự nhiên. Điều này giúp chúng ta gắn kết và đồng cảm nhưng cũng có nghĩa là chúng ta bị ảnh hưởng bởi cảm xúc và hành vi của bạn bè. Đó là lý do tại sao việc chọn những người bạn có giá trị và mục tiêu phù hợp với bạn lại rất quan trọng.

Việc thiết lập ranh giới cũng có sự tham gia của vỏ não trước trán (PFC), vùng não chịu trách nhiệm đưa ra quyết định, hành vi xã hội và khả năng tự kiểm soát. Đây là cách ranh giới giúp ích:

• Giảm căng thẳng: Ranh giới lành mạnh làm giảm căng thẳng, giúp bảo vệ và tăng cường chức năng PFC.
• Cải thiện việc ra quyết định: Ranh giới rõ ràng giúp bạn đưa ra những lựa chọn phản ánh những ưu tiên thực sự của bạn.
• Kiểm soát cảm xúc tốt hơn: Bằng cách đặt ra các giới hạn, bạn tăng cường khả năng quản lý cảm xúc và tham gia PFC hiệu quả hơn.

Thông qua việc thiết lập ranh giới có chủ ý, bạn không chỉ giảm căng thẳng và cải thiện tinh thần minh mẫn mà còn tạo ra không gian cho những tình bạn cân bằng và có ý nghĩa hơn.

Những thăng trầm của tình bạn

Những tương tác xã hội tích cực kích hoạt giải phóng oxytocin, một loại hormone làm giảm căng thẳng và tạo dựng niềm tin. Tình bạn bền chặt thực sự có thể giúp bạn sống lâu hơn và cảm thấy tốt hơn.

Mặt khác, những mối quan hệ không lành mạnh có thể làm tăng căng thẳng - đặc biệt nếu chúng đẩy bạn tới những thói quen có hại, như uống rượu quá mức hoặc bỏ bê việc chăm sóc bản thân.

Làm thế nào bạn có thể biết liệu ranh giới của bạn có bị vượt qua hay không? Hãy để ý những dấu hiệu này:

• Bạn cảm thấy kiệt sức sau thời gian ở bên nhau.
• Bạn cảm thấy tội lỗi vì đã nói không hoặc ưu tiên các nhu cầu của mình.
• Bạn luôn cho đi—thời gian, sự quan tâm, sự hỗ trợ—mà không nhận lại.
• Bạn không thể là chính mình mà không ảnh hưởng đến các giá trị của mình.
• Bạn cảm thấy bị lợi dụng—ví dụ, liên tục bị yêu cầu tiền bạc hoặc ân huệ.
• Bạn luôn là người chủ động liên lạc hoặc lập kế hoạch.

Nếu tình bạn từng mang lại niềm vui không còn nữa, có lẽ đã đến lúc thiết lập lại ranh giới hoặc bước tiếp.

Cách thiết lập ranh giới tình bạn lành mạnh

Hãy nhớ rằng: ranh giới không phải là đẩy mọi người ra xa. Đó là việc tạo ra những mối quan hệ mà cả hai người đều cảm thấy được tôn trọng và có giá trị.

• Giao tiếp cởi mở: Nói chuyện với bạn bè về những gì bạn cần. Hãy hỏi về ranh giới của họ nữa.
• Hãy cụ thể: Mô tả rõ ràng những hành vi gây căng thẳng hoặc khó chịu.
• Thỏa hiệp khi có thể: Tính linh hoạt có thể giúp duy trì tình bạn đồng thời tôn trọng giới hạn của mỗi người.
• Học cách nói không: Bạn có thể từ chối những yêu cầu không phù hợp với sức khỏe của mình.
• Ưu tiên bản thân: Chỉ đề nghị giúp đỡ khi bạn thực sự có đủ năng lực.
• Hãy nhất quán: Thực thi các ranh giới của bạn một cách nhất quán để bạn bè hiểu rằng bạn nghiêm túc.
• Biết khi nào nên từ bỏ: Nếu một người bạn liên tục phớt lờ nhu cầu của bạn, có lẽ đã đến lúc bạn nên tạo những kết nối mới.

Tình bạn thực sự phải hỗ trợ lẫn nhau và phù hợp với các giá trị của bạn.

Ranh giới và khả năng thay đổi của bộ não bạn

Mỗi khi bạn đưa ra một lựa chọn có lợi cho sức khỏe của mình — chẳng hạn như từ chối đồ uống khác hoặc chọn nghỉ ngơi sau một đêm muộn — bạn đang củng cố các con đường thần kinh mới. Quá trình này, được gọi là tính dẻo dai thần kinh, giúp việc duy trì các thói quen và ranh giới lành mạnh theo thời gian trở nên dễ dàng hơn.

Bài học chính

Bộ não, tình bạn và sức khỏe của bạn có mối liên hệ sâu sắc với nhau. Tin tốt là bạn có khả năng định hình cả ba điều đó.

• Nâng cao khả năng tự nhận thức: Chú ý tình bạn hoặc tình huống nào khuyến khích những thói quen không lành mạnh.
• Thể hiện nhu cầu của bạn: Chia sẻ mục tiêu hạnh phúc của bạn với bạn bè. Những người quan tâm sẽ tôn trọng ranh giới của bạn.
• Tận hưởng cuộc hành trình: Sự tiến bộ quan trọng hơn sự hoàn hảo.

Bạn có khả năng thực hiện những thay đổi lâu dài. Với bộ não là đồng minh của mình, bạn có thể thiết lập những ranh giới lành mạnh, giảm căng thẳng và xây dựng một cuộc sống tràn ngập tình bạn đầy ý nghĩa và hỗ trợ.