Rượu có gây lo âu không? Giải thích liên kết đáng ngạc nhiên

Bạn đã bao giờ tìm đến đồ uống sau một ngày căng thẳng với hy vọng nó sẽ làm dịu thần kinh của bạn chưa? Nhiều người trong chúng ta tìm đến rượu để giải tỏa nhanh chóng, nhưng sự bình tĩnh tạm thời đó thường mất dần, để lại sự khó chịu ngày càng tăng. Điều này dẫn đến một câu hỏi quan trọng: rượu có thực sự gây lo lắng không? Hãy cùng khám phá tác dụng thực sự của rượu đối với chứng lo âu và liệu nó có trở nên trầm trọng hơn theo thời gian hay không.

Rượu ảnh hưởng đến não của bạn như thế nào

Rượu là chất gây trầm cảm, tác động đến hầu hết mọi hệ thống trong cơ thể, đặc biệt là não. Khi bạn uống rượu, hệ thống khen thưởng của não sẽ giải phóng dopamine, tạo ra cảm giác hạnh phúc ngắn ngủi. Tuy nhiên, điều này thường kéo theo một “sự cố”. Rượu làm gián đoạn quá trình sản xuất tự nhiên của não các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine và serotonin, những chất cần thiết cho tâm trạng ổn định. Theo thời gian, uống nhiều rượu có thể làm giảm khả năng sản xuất các hóa chất này của cơ thể, làm tăng nguy cơ lo lắng và trầm cảm.

Vòng luẩn quẩn của rượu và lo lắng

Sử dụng rượu để đối phó với căng thẳng hoặc lo âu xã hội có thể gây tác dụng ngược. Mặc dù nó có thể giúp giảm đau tạm thời nhưng khi tác dụng biến mất, các chất hóa học trong não của bạn sẽ trở nên mất cân bằng, thường dẫn đến lo lắng tăng cao vào ngày hôm sau. Điều này có thể khiến bạn uống rượu trở lại để kiểm soát những cảm giác dâng cao này, tạo ra một chu kỳ tự dùng thuốc có hại khiến bạn không thể phát triển các chiến lược đối phó lành mạnh hơn.

Hiểu về "Nỗi buồn phiền"

“Lo lắng” đề cập đến sự lo lắng, lo lắng hoặc thậm chí hoảng loạn có thể đi kèm với cảm giác nôn nao. Đó là một phản ứng sinh lý và tâm lý thực sự khi cơ thể bạn hoạt động để cân bằng lại sau khi rượu rời khỏi cơ thể. Các nguyên nhân chính bao gồm:

• Mất cân bằng hóa học: Rượu ban đầu làm tăng khả năng làm dịu các thụ thể GABA, nhưng khi nó hết tác dụng, não của bạn chỉ còn lại GABA thấp và glutamate cao, dẫn đến bồn chồn và lo lắng.
• Yếu tố tâm lý: Những ký ức mơ hồ hoặc hối tiếc về đêm hôm trước có thể gây ra sự xấu hổ và lo lắng xã hội, khiến cảm giác của bạn trở nên tồi tệ hơn.

Rượu có thể làm trầm trọng thêm sự lo lắng?

Đúng. Mặc dù tác dụng ban đầu của rượu tương tự như thuốc chống lo âu bằng cách liên kết với thụ thể GABA, nhưng cuối cùng nó lại làm thay đổi nồng độ serotonin và các chất dẫn truyền thần kinh khác. Điều này có nghĩa là bạn có thể cảm thấy lo lắng hơn sau khi uống rượu. Uống nhiều rượu liên tục có thể khiến hệ thần kinh của bạn chuyển sang chế độ “chiến đấu hoặc bỏ chạy” khi rượu rời khỏi cơ thể, tương tự như chứng rối loạn lo âu.

Ai có nguy cơ cao nhất?

Một số người dễ bị lo lắng do rượu hơn do các yếu tố như:

• Tiền sử gia đình lo lắng hoặc chấn thương
• Khuynh hướng di truyền
• Căng thẳng mãn tính hoặc các tình trạng sức khỏe tâm thần khác
• Các rối loạn xảy ra đồng thời như trầm cảm

Những cách lành mạnh để quản lý sự lo lắng

Nếu bạn sử dụng rượu để đối phó với sự lo lắng, việc phá vỡ chu kỳ bắt đầu bằng việc áp dụng các chiến lược lành mạnh hơn:

• Chánh niệm và thư giãn: Tập thở sâu, thiền hoặc viết nhật ký để làm dịu hệ thần kinh của bạn.
• Điều chỉnh lối sống: Tập thể dục thường xuyên, dinh dưỡng cân bằng và giấc ngủ đều đặn hỗ trợ tâm trạng ổn định.
• Hỗ trợ chuyên nghiệp: Các liệu pháp như Trị liệu nhận thức-hành vi (CBT) có thể giúp bạn thay đổi lối suy nghĩ và xây dựng kỹ năng đối phó.

Các bước tiếp theo của bạn

Giảm lượng rượu uống vào có thể giúp cải thiện đáng kể tình trạng lo lắng trong vòng vài tuần. Nếu bạn đang tìm kiếm sự hỗ trợ, các công cụ như Rathermate sẽ cung cấp các chương trình dựa trên khoa học thần kinh để giúp bạn xây dựng những thói quen lành mạnh hơn và hiểu “lý do” đằng sau thói quen uống rượu của bạn.

Bài học chính

• Tác dụng xoa dịu của rượu chỉ mang tính ngắn hạn và thường dẫn đến tình trạng lo lắng gia tăng sau đó.
• Dựa vào rượu để đối phó sẽ ngăn cản bạn phát triển các chiến lược lâu dài, hiệu quả.
• Phá vỡ chu kỳ bao gồm việc thay thế việc uống rượu bằng các phương pháp đối phó lành mạnh hơn và tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết.