Rượu và chứng mất trí nhớ: Tìm hiểu mối liên hệ

Hãy tưởng tượng bộ não của bạn như một hệ thống đường cao tốc phức tạp, với những suy nghĩ và ký ức chạy đua như những chiếc ô tô. Bây giờ hãy hình dung rượu như một làn sương mù dày đặc tràn vào—làm chậm giao thông, gây hỗn loạn và đôi khi khiến ô tô lạc đường. Sự tương tự này giúp minh họa mối quan hệ giữa uống rượu và sức khỏe não bộ, bao gồm cả nguy cơ mất trí nhớ.

Rượu có gây mất trí nhớ không?

Nghiên cứu xác nhận rằng rượu có thể góp phần gây ra chứng mất trí nhớ. Hãy cùng khám phá xem rượu ảnh hưởng đến não như thế nào và làm tăng nguy cơ này như thế nào.

Rượu ảnh hưởng đến não như thế nào

Rượu làm gián đoạn chức năng não theo một số cách chính:

• Làm suy giảm chất dẫn truyền thần kinh: Rượu cản trở acetylcholine, một chất hóa học quan trọng cho trí nhớ và giao tiếp giữa các tế bào não. Sự gián đoạn này giống như việc mất tháp tín hiệu—tin nhắn bị trễ hoặc bị mất.
• Gây co rút não: Uống nhiều rượu trong thời gian dài có thể làm giảm thể tích não, đặc biệt là chất trắng, ảnh hưởng đến chức năng nhận thức tổng thể.

Rượu và bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer, một dạng sa sút trí tuệ phổ biến, liên quan đến mất trí nhớ và suy giảm nhận thức, thường liên quan đến việc giảm acetylcholine. Rượu có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này bằng cách:

• Tăng tốc độ tổn thương tế bào não
• Tăng tình trạng viêm ở các khu vực liên quan đến trí nhớ
• Gây mất trí nhớ nhanh hơn bệnh Alzheimer do ngăn chặn sự hình thành trí nhớ mới

Nghiên cứu cho thấy gì

Số liệu thống kê nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của bệnh mất trí nhớ liên quan đến rượu:

• Khoảng 4% người Mỹ trên 65 tuổi mắc chứng mất trí nhớ, trong đó bệnh Alzheimer chiếm 60–80% trường hợp.
• Nguy cơ tăng theo độ tuổi, đạt 13,1% ở tuổi 74.
• Uống nhiều rượu (hơn 14 ly mỗi tuần) làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ và có thể dẫn đến khởi phát sớm hơn.

Rượu cũng thúc đẩy những thay đổi có hại cho não, chẳng hạn như:

• Làm gián đoạn giao tiếp tế bào thần kinh
• Khuyến khích các rối loạn protein tau và mảng beta-amyloid, cả hai đều có liên quan đến bệnh Alzheimer
• Làm suy yếu khả năng dọn dẹp các mảnh protein của não

Ngoài ra, uống rượu quá mức có thể gây ra hội chứng Wernicke-Korsakoff—sự thiếu hụt thiamine giống như chứng mất trí nhớ và có thể gây mất trí nhớ vĩnh viễn nếu không được điều trị.

Giảm rủi ro của bạn

Rất may, cắt giảm rượu có thể làm giảm nguy cơ mất trí nhớ. Hãy coi nó như việc xua tan sương mù khỏi đường cao tốc trong não bạn. Dưới đây là các bước thiết thực để bảo vệ sức khỏe não bộ của bạn:

• Theo dõi việc uống rượu của bạn: Đặt giới hạn về lượng rượu uống vào. Các ứng dụng như Quietmate có thể giúp theo dõi thói quen và cung cấp thông tin chi tiết.
• Chọn các hoạt động xã hội có ý thức: Chọn đi dạo, chơi trò chơi đêm hoặc nấu ăn với bạn bè thay vì đi bar. Nhiều quán bar hiện cung cấp đồ uống thân thiện với người tỉnh táo.
• Lên lịch khám sức khỏe định kỳ: Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề, giúp quản lý dễ dàng hơn.

Không bao giờ là quá muộn để áp dụng những thói quen lành mạnh hơn. Bằng cách hiểu rượu tác động như thế nào đến não, bạn có thể đưa ra những lựa chọn sáng suốt cho một tương lai tươi sáng hơn, khỏe mạnh hơn.