Điều gì thực sự có trong ly của bạn? Khoa học và sự an toàn của rượu

Bạn đang tham dự một buổi họp mặt sau giờ làm việc, nơi không khí náo nhiệt với những cuộc trò chuyện sôi nổi, âm nhạc sôi động và cảm giác kết nối ấm áp. Trong những môi trường xã hội này, chúng ta thường thấy mình đang nâng ly chứa đầy các loại đồ uống có cồn khác nhau. Nhưng bạn đã bao giờ ngừng tự hỏi người bạn đồng hành chung này thực sự được làm từ gì chưa?

Rượu có phải là ma túy không?

Đúng, rượu được xếp vào loại ma túy. Đó là một loại thuốc trầm cảm làm chậm hệ thống thần kinh trung ương đồng thời làm thay đổi tâm trạng, suy nghĩ và hành vi của bạn. Uống rượu thường xuyên hoặc nhiều có thể dẫn đến lệ thuộc và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Rượu được làm bằng gì?

Để hiểu về rượu, chúng ta cần nhìn vào ethanol. Ethanol là một hóa chất mạnh được tạo thành từ các nguyên tử carbon, hydro và oxy. Đây là những gì chúng ta thường muốn nói khi nói "rượu". Tính linh hoạt của Ethanol vừa có lợi vừa có rủi ro — nó có thể kết hợp với nhiều hương vị để tạo ra các loại đồ uống khác nhau, nhưng nó cũng là nguyên nhân gây ra những tác động tiêu cực của rượu.

Vậy làm thế nào để ethanol trở thành rượu hoặc bia trong tay bạn? Câu trả lời nằm ở quá trình lên men, một quá trình tự nhiên mà con người đã sử dụng hàng nghìn năm nay.

Lên men: Rượu được sản xuất như thế nào

Tất cả đồ uống có cồn đều bắt đầu bằng quá trình lên men. Quá trình này liên quan đến các vi sinh vật như nấm men hoặc vi khuẩn tiêu hóa đường – chủ yếu là glucose, fructose và maltose. Những loại đường này đến từ trái cây như nho hoặc ngũ cốc như lúa mạch hoặc ngô. Trong điều kiện thích hợp, các vi sinh vật này chuyển hóa đường, biến chúng thành ethanol và carbon dioxide. Đó là cách rượu được sinh ra.

Hương vị đến từ đâu

Nguồn đường được sử dụng trong quá trình lên men định hình nên hương vị của thức uống cuối cùng, thường khiến chúng ta quên đi những rủi ro của ethanol. Đường trái cây tạo ra rượu vang, trong khi ngũ cốc tạo ra bia. Nhiều loại đồ uống còn chứa thêm đường, giúp che giấu sự nguy hiểm của ethanol và khiến đồ uống có vẻ vô hại và thú vị. Hương vị hấp dẫn này có thể kích thích cảm giác thèm ăn và có khả năng dẫn đến lệ thuộc. Lượng đường dư thừa cũng có thể góp phần gây ra các vấn đề sức khỏe như tiểu đường Loại 2, bệnh tim và các vấn đề về răng miệng.

Vai trò văn hóa lâu đời của rượu

Rượu không phải là một phát minh hiện đại. Quá trình lên men diễn ra một cách tự nhiên và bằng chứng khảo cổ từ Trung Quốc cho thấy con người đã làm đồ uống có cồn từ ít nhất 7.000 năm trước Công nguyên. Rượu đã đóng nhiều vai trò trong suốt lịch sử—trong các nghi lễ tôn giáo, y học và chế độ ăn uống hàng ngày. Theo thời gian, nó trở thành truyền thống văn hóa, giúp mọi người gắn kết, tôn vinh và kết nối. Sự chấp nhận sâu sắc này giúp giải thích tại sao ngày nay rượu lại phổ biến đến vậy.

Khi việc uống rượu xã giao trở nên quá mức

Bất chấp tầm quan trọng về mặt văn hóa của nó, việc uống rượu quá mức đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng lớn. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới năm 2018, việc sử dụng rượu có hại gây ra hơn 3 triệu ca tử vong trên toàn thế giới mỗi năm. Các yếu tố như quảng cáo rầm rộ, áp lực xã hội và mức độ căng thẳng gia tăng đã góp phần tạo ra sự chuyển đổi từ uống rượu xã hội vừa phải sang mô hình tiêu dùng không lành mạnh.

Rượu ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn như thế nào

Uống quá nhiều rượu có thể gây hại cho cơ thể bạn theo nhiều cách:

• Não: Rượu cản trở con đường giao tiếp, ảnh hưởng đến tâm trạng, suy nghĩ và khả năng phối hợp.
• Gan: Gan của bạn phân hủy rượu và có thể bị viêm do sử dụng quá mức, dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ hoặc xơ gan.
• Tim: Rượu có thể gây thay đổi huyết áp, tăng nhịp tim và tăng nguy cơ mắc bệnh tim lâu dài.
• Tuyến tụy: Uống nhiều rượu có thể gây viêm tụy, viêm đau.
• Hệ thống miễn dịch: Rượu làm suy yếu khả năng phòng vệ miễn dịch của bạn, khiến bạn dễ bị bệnh hơn.
• Ung thư: Rượu làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, bao gồm ung thư vú, cổ họng và ruột kết.

Lời khuyên để uống rượu an toàn hơn

Với những rủi ro này, điều quan trọng là phải tiếp cận rượu một cách có tâm. Dưới đây là một số lời khuyên thiết thực:

• Theo dõi lượng tiêu thụ của bạn: Biết kích cỡ đồ uống tiêu chuẩn và giới hạn được khuyến nghị.
• Hãy thử các lựa chọn không chứa cồn: Khám phá đồ uống không chứa cồn tại các sự kiện xã hội hoặc ở nhà.
• Bao gồm những ngày không uống rượu: Chỉ định một số ngày nhất định mỗi tuần không uống rượu.
• Uống chậm: Nhâm nhi và thưởng thức đồ uống của bạn để giảm lượng tiêu thụ.
• Hãy thoải mái nói không: Bạn có thể từ chối đồ uống nếu bạn không muốn.

Hiểu cách sản xuất rượu và ảnh hưởng của nó đến sức khỏe sẽ giúp bạn đưa ra những lựa chọn thông minh hơn. Mặc dù rượu đã ăn sâu vào truyền thống xã hội nhưng sức hấp dẫn của nó không nên làm lu mờ nhu cầu cân bằng và điều độ. Bằng cách uống một cách có tâm, bạn có thể thưởng thức đồ uống yêu thích của mình mà không phải hy sinh sức khỏe.

Vì vậy, khi bạn nâng ly tiếp theo, hãy nâng cốc chúc mừng những quyết định khôn ngoan hơn, những thói quen lành mạnh hơn và niềm vui thực sự đến từ những tiếng cười, những câu chuyện và tình bạn được chia sẻ—chứ không chỉ là đồ uống trên tay bạn.